ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ। ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਨੀਮੀਆ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਥਕਾਵਟ, ਕਮਜ਼ੋਰ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ, ਨਸਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ (Vitamin-B12 Deficiency Symptoms) ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਭੋਜਨ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਵੀ ਇਸਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੂੰਗ (Moong Dal for Vitamin-B12) ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਹਾਂ, ਮੂੰਗ ਦਾਲ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿਵੇਂ।
ਮੂੰਗ ਦਾਲ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਮਦਦਗਾਰ ਹੈ?
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮੂੰਗ ਦਾਲ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ। ਪਰ ਇਹ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫੋਲੇਟ (ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ9) ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ਫੋਲੇਟ ਦਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਫੋਲੇਟ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਕਾਰਨ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਟਾਮਿਨ-ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਕੁਝ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਨੀਮੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ।
ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਇੱਕ ਪਾਵਰਹਾਊਸ ਹੈ
ਪ੍ਰੋਟੀਨ- ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀਆਂ ਲਈ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਫਾਈਬਰ- ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਖੁਰਾਕੀ ਫਾਈਬਰ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਕਬਜ਼ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਆਇਰਨ- ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ਆਇਰਨ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਨੀਮੀਆ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਉਣ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ- ਇਹ ਖਣਿਜ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹਨ।
ਵਿਟਾਮਿਨ- ਇਸ ਵਿੱਚ ਫੋਲੇਟ (ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ9), ਥਿਆਮਾਈਨ (ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ1) ਅਤੇ ਰਿਬੋਫਲੇਵਿਨ (ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ2) ਵਰਗੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਕਰੀਏ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹੋ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਮੂੰਗੀ ਦੀ ਦਾਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਨਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ-
ਫੋਰਟੀਫਾਈਡ ਭੋਜਨ- ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਦੁੱਧ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੋਇਆ ਦੁੱਧ, ਬਦਾਮ ਦਾ ਦੁੱਧ, ਓਟ ਦੁੱਧ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ,ਫੋਰਟੀਫਾਈਡ ਨਾਸ਼ਤੇ ਦੇ ਅਨਾਜ, ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਖਮੀਰ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦ- ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਪਨੀਰ ਅਤੇ ਛਾਛ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਦੀ ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਆਂਡੇ- ਆਂਡੇ ਦੀ ਜ਼ਰਦੀ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਬੀ12 ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।